1
God en de moraal
2
Onze Vader: afsluiting
3
Onze Vader: verzoeking
4
Onze Vader: schulden
5
Onze Vader: brood
6
Onze Vader: hemel en aarde
7
Onze Vader: geschiede uw wil
8
Onze Vader: kome uw koninkrijk
9
Onze Vader: geheiligd worde uw Naam
10
Onze Vader in de hemelen
?>

Op 7 september jl. werd het nieuwe boek van Rochus Zuurmond God en de moraal gepresenteerd in Bennekom. Met dit boek completeert Zuurmond zijn drieluik waarvan eerder al Niet te geloven (2010), over het credo, en In hemelsnaam (2012), over het Onze Vader, verschenen. Van de twee laatstgenoemde boeken zijn de hoofdstukken vooraf in InLees verder..

Lees meer

  ONZE VADER: AFSLUITING Doxologie Over de woorden “want van U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid,” al dan niet gevolgd door “Amen”, waarmee het Onze Vader wordt besloten, kunnen wij kort zijn. Deze zin komt in de oudere handschriften niet voor. Hij duikt, met kleine varianten, pas op in de 5eLees verder..

Lees meer

  ONZE VADER: VERZOEKING Twee beden of één bede? “En leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de Boze.”1Is dit één bede, of zijn het er twee? De meeste klassieke commentaren staan op het eerstgenoemde standpunt. Wanneer zij af en toe daarvan afwijken, beschouwen zij desniettemin het tweede deel van deze bede alsLees verder..

Lees meer

  ONZE VADER: SCHULDEN Schuld Het woordje ‘schuld’ heeft in ons spraakgebruik, en met name in ons kerkelijk spraakgebruik, een heel specifieke betekenis gekregen. Wij denken bij ‘schuld’ vooral aan een smet die rust op iemand die zich heeft misdragen en kijken dan in de eerste plaats naar de ‘schuldige.’ Daarnaast heeft ‘schuld’ bij onsLees verder..

Lees meer

  ONZE VADER: BROOD Probleem Niemand weet zeker hoe deze vierde bede van het Onze Vader moet worden vertaald. De grondlegger van de christelijke exegese, Origenes (±185−±253), had er al een probleem mee. In 2011 is dat niet anders. Dat betekent nog niet dat iedereen dan maar kan doen wat hij of zij mooi vindt.Lees verder..

Lees meer

  ONZE VADER: HEMEL EN AARDE Definities De hemel komt in het Onze Vader twee keer voor. De eerste keer is het een nadere bepaling van ‘Onze Vader.’ Daar staat in het Grieks een meervoud: hemelen. Dat herinnert ons er aan dat deze Vader niemand anders is dan JHWH, de God van het ‘Oude Testament.’1Lees verder..

Lees meer

  ONZE VADER: GESCHIEDE UW WIL Geschiede Waarom hier het wat ouderwetse werkwoord ‘geschieden?’ Als vertaling van gi(g)nomai is het zeker acceptabel. In het ‘Nieuwe Testament’ zowel als in het klassieke Grieks komt het in die betekenis herhaaldelijk voor.1  Maar belangrijker nog is het ‘Oude Testament.’ Daar is het de gebruikelijke vertaling van Hebr. hajah.Lees verder..

Lees meer

  ONZE VADER: KOME UW KONINKRIJK Koninkrijk God als Koning (Hebr. melekh) vinden wij in het ‘Oude Testament’ herhaaldelijk, vooral in de Psalmen.1 Ook in veel joodse gebeden werd en wordt God als Koning aangesproken.2 Het Griekse basileia, dat wordt vertaald met ‘koninkrijk’, komt eveneens uit het ‘Oude Testament’. Het is meestal de Griekse vertalingLees verder..

Lees meer

  ONZE VADER: GEHEILIGD WORDE UW NAAM Worde In de vorige aflevering is er al op gewezen dat vertaling hier lastig is. ‘Worde’ is bij ons een ‘aanvoegende wijs’ die ten onrechte louter als wens kan worden uitgelegd. De Griekse tekst heeft – zoals gebruikelijk in gebedsteksten – de gebiedende wijs van de Aoristus. DatLees verder..

Lees meer

  ONZE VADER IN DE HEMELEN Vader In veel godsdiensten is de titel ‘Vader’ voor God normaal. De Kanaänitische god EL, de Homerische god Zeus, de Romeinse god Jupiter, de zonnegod Apollo/Phoebus, zij worden alle als ‘Vader’ aangesproken. Jupiter (lett. Vader Jove) heeft het element ‘vader’ zelfs in zijn naam; men heeft wel eens verondersteldLees verder..

Lees meer