BIJ SCHLEIERMACHER Toen Schleiermacher in 1796 naar Berlijn verhuisde, vond hij voor de eerste tijd een eenvoudig onderkomen in het Charité-hospitaal. Hij had een functie gekregen als ziekenhuispredikant en ging voor in de Charité-kapel. Behalve patiënten waren er ook mensen uit de omgeving van de Charité die deze diensten bezochten. Schleiermacher moest daarvoor zijnLees verder..

  OVER DE TIJDGEVOELIGHEID VAN DE KUNST Onlangs hoorde ik een presentator op radio 4 zeggen: ‘Want wat heeft klassieke muziek nu met politiek te maken? Niets natuurlijk, helemaal niets!’. Toen dacht ik: dat is niet zoals ik ben opgegroeid. In mijn studententijd bezocht ik op 30 mei 1968 in Carré een ‘politiek-demonstratief experimenteel concert’.Lees verder..

  EXPRESSIONISME UIT ZWITSERLAND In het centrum van Davos zijn diverse plaatsen die aan de jaren twintig herinneren. In de plaatselijke boekhandel staat naast de vele in het Duits vertaalde romans van Nederlandse auteurs, op een prominente plaats Der Zauberberg van Thomas Mann uit 1924. Kunstig geëtaleerd met foto’s van Davos uit de jaren twintig.Lees verder..

  OVER HET ONONTKOOMBARE VAN SOCIALE ROLLEN Alweer vijftig jaar geleden schreef Ralf Dahrendorf zijn beroemd geworden boek de Homo Sociologicus. Hij had met dit werk kennelijk een andere bedoeling dan velen die zich later op hem zouden beroepen, want in het voorwoord van de zojuist verschenen 16e druk beklaagt hij zich over de veleLees verder..

  OPGROEIEN IN EEN RISICOMAATSCHAPPIJ De Duitse socioloog Ulrich Beck heeft bekendheid verworven met zijn introductie van de term ‘risicomaatschappij’. Deze kenmerkt zich door een onzalig mechanisme want in dezelfde mate waarin technisch-wetenschappelijke vooruitgang wordt geboekt, wordt de kans op catastrofen vergroot. In zijn nieuwste risicoanalyse schrijft Beck dat de bedreigingen nog weer zijn toegenomenLees verder..

  EEN ZINNIG GESPREKJE MET DE KINDEREN Het artikel ‘Poesjes!’ van Hebe Kohlbrugge is mij uit het hart gegrepen. Want er wordt de kinderen helaas nog wel eens wat aangedaan met de ‘praatjes’ die speciaal voor hen bestemd zijn. Kleine kinderen worden soms ondervraagd alsof ze een openbaar examen moeten afleggen. Lastige, abstracte vragen dieLees verder..

  JEAN PAUL OVER OPVOEDING Bestaat er iets mooiers dan een vrolijk zingend kind? Voor de schrijver Jean Paul in elk geval niet. In zijn Levana oder Erziehlehre uit 1814 noemt hij een vrolijke stemming zelfs de grondvoorwaarde voor een goed verlopende kinderlijke ontwikkeling. Een volwassene kan zo nu en dan eens somber of verdrietigLees verder..

  Freud kon ook geestig zijn Humor is niet het eerste waar je aan denkt bij de ernstige psychoanalyse. Een zeer serieuze wetenschappelijke benadering van psychische aandoeningen en patiënten met vaak zware klachten. Toch stelde Freud zich aan het begin van zijn loopbaan als therapeut ten doel “om hysterische mensen te veranderen in gewone ongelukkigeLees verder..

  Over Popper en de zin van de geschiedenis De socioloog Ralf Dahrendorf citeerde enige tijd geleden in een lezing een uitspraak van Karl Popper over de zin van de geschiedenis: Die Geschichte hat keinen Sinn – wir können ihr einen Sinn geben. Er valt, volgens Popper, geen algemene zin te ontdekken in het verleden.Lees verder..

  Opvoeding in een open wereld Bevrijdend Toen er in de opvoedingswetenschap nog brede visies bestonden, werkte het voor de praktijk bemoedigend en zelfs bevrijdend als er gesteld werd dat kinderen opgroeien in een ‘open wereld’ met een grote verscheidenheid aan mogelijkheden. Geen verzuilde en geborneerde opvattingen meer over een té wereldse opvoeding en geenLees verder..