1
Homelands
2
Danilo Kiš: Homo poëticus
3
Een diep verborgen herrinering
4
Theologie voor holobionten
5
Afropean
6
‘Etwas was über uns hinausgeht’
7
Verloren moederland, vlucht en ballingschap in de poëzie van Paul Celan 
8
‘diese unerhörte Anspruch’[1]
9
Ironisch heroïsme
10
Rijk en aardig
?>

I. Wij vechten voor Europa. Meer wapens, meer oorlog, meer doden. Nodig en onvermijdelijk, want het gaat om de toekomst van Europa. Voor de Europese waarden. Onze vrijheid. Na jaren pragmatisme, ideeënarmoede en bloedeloze Brusselse bureaucratie, doet de strijdlust de Unie goed. Hier doen we het allemaal voor. Ook Caroline de Gruyter, Geert Mak enLees verder..

Lees meer

Aan het begin van zijn beroemde rede ‘Der Beruf des Dichters’, vertelt Elias Canetti hoe hij bij toeval op de regel ‘Es is aber alles vorüber, wäre ich wirklich ein Dichter, ich müßte den Krieg verhindern können’ stuit. De anonieme dichtregel is gedateerd op september 1939. De ‘bombastische grootsprakige pretentie’ ervan ergert Canetti; alsof eenLees verder..

Lees meer

Het manshoge portret van een soldaat uit de Vlaamse loopgraven wekt minstens zoveel bevreemding als het beroemde zelfportret als Paus. En dat is veelzeggend. Een zwarte paus is een pijnlijke fantasie in een christelijke wereld die steeds zwarter kleurt, maar de zwarte frontsoldaat is een pijnlijk vergeten werkelijkheid. Een wereldoorlog-soldaat is Frans, Engels,  Amerikaans, desnoodsLees verder..

Lees meer

Als Gregor Samsa eines Morgens aus unruhigen Träumen erwachte, fand er sich in seinem Bett zu einem ungeheueren Ungeziefer verwandelt. Gregor Samsa en de mens als termiet in zijn heuvel ‘Je kunt op veel manieren beginnen (…). Als ik wakker word voel ik me al gauw als de protagonist van Kafka’s verhaal’, begint Bruno LatoursLees verder..

Lees meer

Wie rond de vijftig is, kan zich zonder twijfel de interrailavonturen eind jaren tachtig herinneren. Onze eerste echte reis was immers niet zomaar een reis. Het wondere ticket-boekje was onze toegang tot Europa. Hadden onze ouders ons met de ANWB-routekaarten op schoot naar stranden in Normandië, het meer van Annecy, saaie campings en desolate vakantiehuizenLees verder..

Lees meer

De verhulde hoop van Gerhard Richter Op zolder Ooit bekende ik me op een Amsterdamse zolder tegenover een mij op dat moment volkomen onbekende hoogleraar tot het ambt. De aarzeling bleek wederzijds. ‘Tja’ mompelde hij vlak na mijn schoorvoetende opening van het gesprek, dominee, dominee – waarom..? Wil je dan in de kerk…? Hij maakteLees verder..

Lees meer

  ‘…obgleich ich mich keineswegs erinnere, jemals aus Ägypten ausgezogen zu sein…’[1] De straten van het vooroorlogse Czernowitz, ook die waarin Celan met zijn ouders woonde, waren omzoomd met kastanjebomen. Wie onbevangen aan Celans werk begint is daarom misschien geneigd de beroemde openingszin “Erst jenseits der Kastanien ist die Welt.” romantisch te lezen. Poëzie vindtLees verder..

Lees meer

Beschroomd lezen: de gedichten van Paul Celan Op 5 november 1970 verdrinkt Paul Celan in de Seine. De grootste Duitstalige dichter van de twintigste eeuw laat, afgezien van zijn losse en ongepubliceerde werk, acht dichtbundels en een grote hoeveelheid vertaalde poëzie na. Alleen de Duitse poëzie telt in een vuistdik Suhrkamp Taschenbuch meer dan vijfhonderdLees verder..

Lees meer

De Roemeense schrijver Max Blecher over ziekte en sanatoria Al een paar jaar ligt de Zauberberg te wachten op een stapel te herlezen boeken. Ooit, jong en pretentieus, worstelde ik me met Hans Castrop door de Sanatoriumdagen in Davos. Ook al geloof ik niet dat ik toentertijd veel van het boek begreep, iets van deLees verder..

Lees meer

Op een dag trof ik onze hulp in de huishouding terwijl ze van onze kliekjes uit de koelkast at. Ze werkte al drie jaar voor ons en daarvoor al jaren voor onze voorgangers. Ze wist alles van het huis, kookte perfect Hollandse en Afrikaanse pot, verschoonde sinds een jaar onze jongste. We vertrouwden haar allesLees verder..

Lees meer