OPSTANDING ALS HET BEGIN VAN DE NIEUWE SCHEPPING

Het schrijven van een Paaspreek is geen gemakkelijke klus. Het is moeilijk de juiste toon te vinden. En wel, omdat Pasen vieren niet makkelijk is. Wat we vieren is nogal wat. In de opstanding van Jezus is immers gebleken dat de liefde van God niet een liefde is die zo sterk is als de dood (Hooglied 8:6), maar een liefde die sterker is dan de dood. Als iets duidelijk wordt uit de opstanding van Jezus dan wel dat Gods liefde niet kapot te krijgen is. En: Jezus, de belichaming van Gods liefde, Hem raken we nooit meer kwijt. Als dat geen grootse viering waard is, dan weet ik het ook niet meer.

Tegelijkertijd is er zoveel wat een uitbundig vieren van Pasen in de weg kan staan. We leven in een verscheurde wereld; een wereld waaruit de dood niet is weg te denken. In de viering van Pasen mogen we onszelf niet buiten deze verscheurde wereld plaatsen. Als we Pasen vieren vieren we het midden in deze wereld van pijn en lijden of we vieren het helemaal niet. Want als de opstanding ons niet binnen die verscheurde wereld iets te zeggen heeft, dan heeft de opstanding ons niets te zeggen.

Met deze spanning die de Paasviering met zich meebrengt wil ik mijn preek beginnen. Johannes 20:1-18 neem ik als uitgangspunt voor de preek. Hoofdstuk 20 is sterk verbonden met de voorafgaande hoofdstukken uit Johannes. Er zijn goede redenen om de eerste 19 hoofdstukken te zien als een voorbereiding op hoofdstuk 20; ze anticiperen op het Paasverhaal, dat de climax van het boek vormt. Als we hoofdstuk 20 in het licht zien van de proloog (1:1-18) dan zou je de opstanding kunnen zien als het begin van de nieuwe schepping. Het is waarschijnlijk niet zonder reden dat Johannes met nadruk zegt dat Pasen op de eerste dag van de week was (20:1, 19). Ook het thema licht-duisternis uit de proloog speelt in hoofdstuk 20 een rol. Maria komt naar het graf terwijl het nog donker is (20:1) en daar ontdekt ze het nieuwe licht en leven dat de duisternis heeft overwonnen. Verder is het in Johannes 20:17 de eerste keer dat Jezus zijn Vader ook ‘jullie’ Vader noemt. Tot dan toe had Jezus het alleen over ‘de’ Vader of ‘zijn’ Vader. In het licht van de proloog zou je kunnen zeggen dat Jezus’ dood en opstanding samen de nieuwe geboorte van zijn leerlingen betekenen (1:13, 3:1-13); de relatie tussen Jezus en zijn leerlingen wordt vernieuwd.

De opstanding als het begin van de nieuwe schepping, dat wordt het hoofdthema van mijn preek. Wat zegt ons die boodschap midden in een verscheurde wereld? Dat Jezus Christus, die door de wereld verraden, verloochend en in de steek gelaten is, de wereld niet laat voor wat ze waard gebleken is. Hij is haar ondanks alles trouw gebleven, en zal haar ondanks alles trouw blijven. Dat is het meest verrassende en ongelooflijke aan de Paasboodschap. Niet dat het graf Hem niet heeft kunnen houden is het meest verrassende, maar dat Hij terugkeert tot de zijnen. Dat wij zijn Vader onze Vader mogen noemen. Dat Hij het weer aandurft om ons aan het werk te zetten. We kunnen ons daar niet genoeg over verwonderen. En dat mag groots gevierd worden.

Wouter van Laar