IN MEMORIAM JACOB VAN DER WIEL (1913-2009)

Op 31 juli overleed Jaap van der Wiel, 96 jaar oud. Hij zat in de redactie van de oude jaargang van ons blad, was medewerker bij de nieuwe jaargang, maar we hoorden toen nog maar weinig van hem. Miskotte zei eens over hem dat hij leed onder de goedkope stichtelijkheden die de atmosfeer in een traditionele hervormde gemeente verstikkend kunnen maken. Ik denk dat hij Miskotte opgevallen is toen hij in de jaren na de oorlog in Leiden theologie studeerde.

Toen hij predikant in Zunderdorp was werd hij secretaris van de redactie van ons blad. Toen ik in 1963 secretaris van de redactie werd maakte hij deel uit van de kleine commissie, die het beleid in feite bepaalde. Ook Buskes en Hasselaar zaten in die kleine commissie, en ik als secretaris q.q. Eens in de veertien dagen vergaderden we in het toen nog gezellige restaurant van het Centraal Station in Amsterdam. – Ik zie Jaaps markante gezicht nog helemaal voor me.

In die jaren verzorgde Jaap vaak de meditaties in ons blad. Die waren zeer geliefd: een predikant die de avondsluiting voor de NCRV-televisie deed gebruikte ze nogal eens als startbaan voor wat hij zeggen wilde. Tegen het eind van de vorige eeuw zorgden Nico van Egmond en ik ervoor dat negenentwintig van deze meditaties in een bundel uitgegeven werden onder de titel God ziet uit naar mensen. Die bundel moest voor Jaap een verrassing blijven, en toen die in restaurant Groenendaal in Heemstede aan hem overhandigd werd bleek die dat ook echt te zijn.

Nel, Jaaps vrouw, is vóór hem overleden en zo leefde (en streed, denk ik daarbij) Jaap de allerlaatste jaren alleen in een verzorgingsflat in Heemstede. Het viel hem zwaar bezoek te ontvangen, een telefoongesprek van een paar minuten was ook al gauw te veel, en daarom schreef ik hem wel eens. Ik kreeg dan een heel aardige brief van hem terug. Daarin schreef hij wel eens over liederen; bij ‘de nacht der zonde zal verdwijnen, genade spreidt haar morgenrood’ tekende hij aan: ‘Dat laatste is geen overtuiging of opvatting, maar een smeekbede’. Deze woorden lijken me karakterisiek voor wat Jaap als predikant te zeggen had, evenals de meditatie die hieronder volgt.

We gedenken hem met liefde en dankbaarheid.

Arie Spijkerboer