BIJ GOD IN TEL, OVER DE PSALMEN

Op zondagmorgen lezen mijn man en ik tegenwoordig een Psalm bij het ontbijt. Ik gebruik daarbij de prachtige uitgave Tanach die dit jaar verscheen, waarin de Hebreeuwse bijbeltekst van het hele O.T. staat afgedrukt naast de Nieuwe Bijbelvertaling. Ik bereid deze lezing even voor door met een half oog ook de Hebreeuwse tekst te bekijken. Heel goed om mijn Hebreeuws weer een beetje op te halen! Maar we lezen ook de Psalm die aan de beurt is (gewoon elke zondag achter elkaar) in de Naardense vertaling en in die van Ida Gerhardt en Marie van der Zeyde. En tenslotte lezen we het meestal zeer verrassende gedicht dat de dichter Anton Ent er, associatief, bij en van gemaakt heeft in zijn ook treffend mooi uitgegeven boek Man van twee wegen, gedichten geënt op de Psalmen. We zijn wel even bezig met al dat gelees en we worden soms een beetje beroerd van al die vijanden, maar dit bijbellezen is een fijn begin van de week.

Nu kwam er een klein boekje op mijn weg: Bij God in tel, psalmen in de kring, geschreven door Martinus J.van der Ende. Het is vorig jaar, bij Boekencentrum verschenen in de serie Toer, impulsen voor inspirerend kerkzijn. In dit kleine boekje wordt met groot enthousiasme een schat aan gegevens gedeeld met de lezer. Het is geschreven voor bijbelkringen. Er staat gelukkig nergens gepreek in, de toepassing moeten de deelnemers zelf maar verzinnen. Het is wetenschappelijk zeer verantwoord – de vele literatuur die gebruikt is, wordt achterin vermeld. Ik heb er veel van geleerd, terwijl ik er toch wel het een en ander van weet.

Vijf psalmen worden uitvoerig besproken, 16, een psalm van vertrouwen, 25 (een alfabetische psalm), een individuele smeekpsalm, 66, een lied van bewaring, 127, een pelgrimslied, en 138, een individuele dankpsalm. De bespreking van iedere psalm begint met een vrij letterlijke werkvertaling in strofen en daarna is een andere vertaling opgenomen.

Er wordt veel aandacht besteed aan de getalswaarde van de Hebreeuwse letters, en ook aan de symboliek van de getallen. In de bijlagen wordt hierover uitstekende informatie gegeven. Labuschagne, Snijders en Fokkelman worden natuurlijk genoemd. Die bijlagen kan men het beste eerst lezen. Daar staat trouwens ook iets over ‘Vijanden in de psalmen’. Die komen in drie van de vier Psalmen voor!

Buitengewoon interessant is het om bij de behandeling van de psalm het aantal woorden en het aantal zinnen mee te tellen, om zo de opbouw van de psalm te herkennen en het precieze midden ervan, de kern, te vinden. De psalmen blijken ongehoord kunstzinnig opgebouwd te zijn.

De titel van het boekje is dan ook een woordspeling: ‘Bij God in tel’.

Verder worden er aanbevelingen gedaan voor een goed verloop van de kring. Men kan de psalm zingen, men kan er een tekening bij maken, waarvan voorbeelden worden gegeven en er wordt natuurlijk een gesprek over gehouden, aan de hand van verwerkingsvragen. Die beginnen heel pastoraal telkens met: Welke emotie overheerst in deze psalm voor u? Bij welke ervaring uit uw leven sluit deze psalm aan?

Kortom: ik kan dit boekje, dat ontstaan is uit kringgesprekken rond psalmen, van harte aanbevelen voor kringwerk maar ook voor persoonlijke bijbelstudie.
En ik vind het zeer inspirerend dat collega Martinus van der Ende op zijn 84ste komt met zo’n imponerend werkstuk.

Mijn enige bezwaar is dat het boekje, waarschijnlijk om het goedkoop te houden, zo klein is gedrukt. Het kost dan ook slechts 6 euro.

Laura Reedijk-Boersma

Bestellen bij Toer, Postbus 29, 2700 AA Zoetermeer, of 079 3628282, of via internet: www.themaboekje.nl of e-mail: verkoop@boekencentrum.nl
Tanach is verschenen bij Uitgeverij NBG, Heerenveen, en Stichting Sja’ar, Amsterdam, 2007.
Man van twee wegen, Gedichten geënt op de Psalmen van Anton Ent, kwam uit bij de Katholieke Bijbel Stichting, ’s Hertogenbosch, 2007.