Wouter Klouwen opent met een meditatie over de zekerheid van het geloof. Dat is geen eeuwig heen en weer gaan tussen ja en nee, tussen Goede Vrijdag of Passen; wel een zekerheid die niet in onze, maar alleen in Gods handen ligt.

De serie van At Polhuis over het anti-zionisme van Naim Ateek heeft meerdere reacties opgeleverd. Hebe Kohlbrugge plaatst een vraagteken bij het gemak waarmee Palestijnen in de hoek van de vervangingsleer worden gezet. Hans Schravesande en Greetje Witte-Rang hebben zich verbaasd over de wijze waarop Polhuis de meetlat van geweldloosheid legt. Wij beseffen als redactie dat spreken over Israël altijd hoogst geladen is en willen dit (waar mogelijk) niet uit de weg gaan.

Drie nieuwe bijdragen over de Christelijke dogmatiek van Van den Brink en Van der Kooi. Udo Doedens gaat in op de antropologie en vraagt naar de mens buiten Christus om. Ciska Stark stelt met enige spijt vast dat het spreken over kerk, ambt en sacrament de zekerheid van de dogmatiek niet wil (durft?) te verlaten. Peter Verbaan mist als het gaat om de vernieuwing van de mens het misschien wel meest wezenlijke element van zijn vrijheid.

Kardinaal Bergoglio heeft als Franciscus I meteen de harten van velen veroverd; zo ook bij Willem Maarten Dekker. Coen Wessel ziet tot zijn genoegen meerdere ontwikkelingen die naar Rome voeren. Habemus papam unum?

Wij spreken tegenwoordig graag over ‘ons verbinden’. Vroeger heette dat, onder een iets ander voorteken: engagement. Leidend in de artikelen in dit nummer is misschien wel de vraag of theologie ooit iets anders kan zijn dan het waagstuk van een engagement; of het nu gaat over Israël of de Palestijnen, de kerk en haar ambten en paus of ons politieke bestel; de stedebouw of het taaleigen van het patois: steeds zoeken wij naar verbindingen en loyaliteiten. Behalve reeds genoemde artikelen gaat Pim Dekker bijvoorbeeld uitgebreid in op het onlangs verdedigde proefschrift van P. Dronkers over de gelovige burger in zijn loyaliteit aan God en aan de democratische rechtsstaat; buigt Kees Doevendans zich over de menigte of massa als stedebouwkundig fenomeen en wijst hij op de verschuiving naar nieuwe ‘publieke ruimten’ in virtuele zin; geeft Henk Abma een kleine proeve van taal als een meerduidig, levend organisme. Je kunt je afvragen of in al deze artikelen niet wordt gevraagd naar de geest die bezielt en verbindt, vormt en begrenst. Deze thematiek tot slot komt uitgebreid aan bod in het nieuwe boek van H. de Knijff, dat de geest die zich engageert met de stof beschouwt als hét grote Europese thema (dat helaas geheel verloren gaat).

Tot slot vermeld ik de NOORDMANS STUDIEDAG op 16 mei aan de PThU Amsterdam, met als thema: Scheppen als (onder-)scheiden: Noordmans’ scheppingsbegrip als opmaat naar een nieuw theologiseren en als sprekers: Dr. Akke van der Kooi (PThU Groningen) en prof.dr. Ellen van Wolde (Radboud Universiteit Nijmegen). Aanmelding: Dr.J.D.Th.Wassenaar@hetnet.nl; of 0548-655635.

In de Waagschaal – Scheppen is engageren Wessel ten Boom