Sharon

logo-idW-oud

 

Sharon

Hoewel Sharon plotseling van het politieke toneel verdween, blijkt zijn rol nog lang niet uitgespeeld. Tegen de verwachting is zakt de door hem opgerichte Kadima partij in de peilingen niet weg. Het duidt er op dat Sharon stem gaf aan een breed gevoelde consenus in de Israëlische samenleving. Het is het geluid van diegenen die naar vrede verlangen, maar er niet langer in geloven dat die vrede door onderhandelingen met de Palestijnen verwerkelijkt wordt. Vrede in de zin hierboven is teveel gezegd. Het is het verlangen naar rust en een zekere mate van veiligheid. De weg die Sharon wees, lijkt daarbij uit te komen. De vrede wordt niet uitonderhandeld, maar eenzijdig opgelegd.

Ruim voordat Sharon door de hersenbloedingen uitgeschakeld werd, schreef Gershon Baskin een opmerkelijk artikel in de Jerusalem Post (5 december 2005). Baskin is samen met een Palestijn directeur van het Israëlisch/Palestijns centrum voor onderzoek en informatie. In die hoedanigheid heeft hij talloze voorstellen gedaan en initiatieven genomen om de impasses in het conflict te doorbreken. Hij omschrijft zich niet ten onrechte als een vredesactivist. Jarenlang heeft hij geschreven en gedemonstreerd tegen de politiek van Sharon. Letterlijk zegt hij: ‘Onze woede, dédain en vrees voor Sharon en waar hij voor stond was groter dan voor ieder andere Israëlische politicus’. Dan is het toch opmerkelijk als hij zich uitspreekt voor steun aan Sharon.

Baskin doet deze oproep niet zonder vrees in zijn hart, maar kan niet anders. Wie de feiten van dit moment onder ogen ziet, moet wel tot deze conclusie komen. De kans dat de politiek van Sharon tot verdere terugtrekking uit de Westbank leidt is groter dan bij de andere grote politieke stromingen in Israël. Likud zal er niet toe overgaan en de Arbeiderspartij zal het pas doen na onderhandelingen met de Palestijnen. De kans daarop acht Baskin niet groot. Veel zal daarbij afhangen van de verkiezingen in de Palestijnse gebieden. Als Hamas wint – en die kans is groot – is de kans op succesvolle onderhandelingen uiterst gering. Als de PLO van Abbas wint, is de kans niet veel groter. De verdeeldheid binnen de Palestijnse gemeenschap zal voorkomen dat hij met macht kan spreken. De enige kans dat er een twee staten oplossing komt, is dan de weg die Sharon gaat. Ideaal zal dat niet zijn. Baskin schat in dat ongeveer 60% van de westelijke Jordaanoever Palestijns gebied zal worden. Meer zit er op de korte en middellange termijn niet in.

Baskin baseert zijn optimisme over de terugtrekking van Israël uit delen van de Westelijke Jordaanoever op de bouw van de muur/veiligheidshek. Wat Sharon feitelijk aan het doen is, is het creëren van een oostelijke grens van Israël. Eenzijdig dat wel, maar het gebeurt, voor het eerst in de geschiedenis van de staat Israël. Dat betekent niet dat Sharon voor een Palestijnse staat is. Dat die ontstaat, zal hem niet echt interesseren. Als die ontstaat, wordt die als nevenproduct van de voor dit moment noodzakelijke Israëlische politiek voor lief genomen.

Opmerkelijk is deze steun van Baskin voor Sharon. Zijn steunbetuiging lijkt mij wel een signaal dat het grote midden van de Israëlische samenleving deze weg ook wil. Het verklaart de golf van emotie door Israël en de blijvende steun voor Kadima. De linkse weg van onderhandelen wordt niet meer geloofd en de rechtse weg van annexaties afgewezen.

De kracht van Sharon is geweest dat hij aan deze consensus in de Israëlische samenleving stem gegeven heeft. Zijn kracht is ook dat hij de moed gehad heeft zijn eigen visie te corrigeren. Om hem nu een staatsman te noemen gaat mij te ver. Daarvoor is zijn blazoen te bezoedeld. Realpolitiker past beter bij hem. Wie realistisch is, weet dat er op dit moment geen andere weg is om tot een status quo te komen. De moed om die weg te gaan, heeft Sharon wel getoond. Daarmee schiep hij feiten en bood hij uitzicht. Zijn stem zal dan ook nog lang in de hedendaagse poltiek van Israël doorklinken.

At Polhuis