Commentaar (JSF)

logo-idW-oud

 

COMMENTAAR (JSF)

Ik herinner mij de aanschaf van de F-16 nog goed. Ook toen was er volop discussie of de Starfighter wel door dit nieuwe vliegtuig vervangen moest worden. Aan die discussie deed ik op mijn manier als beginnend predikant volop mee. In een preek hield ik de gemeente voor om nee zeggen – tegen de hoofdstroom van de samenleving in – voor een christelijke gemeente niet de juiste keus was. Het leverde een forse discussie op. Ondanks mijn kritiek kwam de F-16 er. Overigens met instemming van de overgrote meerderheid van mijn toenmalige gemeente.

Nu 30 jaar later wordt in de kern dezelfde discussie in de samenleving gevoerd. Opnieuw worden de geesten rijp gemaakt voor de aanschaf van een nieuwe generatie gevechtsvliegtuigen. Dezelfde argumenten klinken. We kunnen niet meer terug. Als Nederland mee wil doen, kunnen we niet anders dan het vliegtuig aanschaffen. Onze jongens en meisjes verdienen het om met de beste middelen beschermd te worden als zij op gevaarvolle missies gestuurd worden. Ook nu zit de PvdA is een ongemakkelijke maar beslissende positie. Eigenlijk wil men niet, maar de politieke druk van CDA en CU is groot.

Ruim 30 jaar geleden sprak de kerk, zij het op bescheiden wijze mee. Nu heerst er alom stilte in de kerk en bij de Raad van Kerken. Dat baart mij als predikant van de kerk zorgen. Het lijkt om een ingewikkelde transactie te gaan. Moet de kerk daar een mening over hebben? Als dat alles is, lijkt mij het stilzwijgen terecht. Er is evenwel bij de aanschaf van de JSF meer aan de hand. De vraag is aan de orde of Nederland in het hoogste geweldsspectrum in de wereld wil blijven meedoen. Daar zijn vragen bij te stellen. Het lijkt op het dilemma van de missie in Afghanistan. Zijn we daar om te vechten of om op te bouwen? Wie voor het eerste kiest, kan niet zonder de JSF. Wie het accent op het tweede legt, heeft daar vragen bij. Kunnen de middelen dan niet op een andere wijze beter ingezet worden? Moeten we wel als Nederlandse samenleving in de voorhoede meevechten? Moeten we onze kracht en dus de beschikbare middelen niet inzetten in opbouw? Die vragen verdienen een breed maatschappelijk debat.

Voor het CDA en de CU zijn de keuzes gemaakt. De positie van Christenen in het debat lijkt duidelijk. Ook daar heb ik grote moeite mee en ook daarom betreur ik het dat de kerk op geen enkele manier meer iets laat horen. Op zijn minst mag toch verwacht worden dat zij haar leden helpt op verantwoorde wijze een keuze te maken; de mogelijkheden in het licht van Christus beoordeelt.

In het ook in ons blad gekritiseerde rapport van de commissie Veerman wordt over de gemeente en predikanten opgemerkt, dat zij meer aandacht moeten hebben voor het publieke domein, de gerichtheid naar buiten. Het maatschappelijke debat over de vervanging van de F-16 lijkt Veerman helaas gelijk te geven.

Het is nog niet te laat. De PvdA heeft uitstel van de beslissing bedongen. Hulde daarvoor! Ik hoop dat de kerk deze pauze gebruikt om een bijdrage aan het debat te leveren. Als dat niet gebeurt, heeft dit stukje de bescheiden functie te laten zien, dat er ook Christenen zijn die er anders over denken.

AP