Nog altijd zeer de moeite waard om kennis van te nemen

[1] ‘De grondige desillusie’ in: R. Kopmels, A. van Nieuwpoort (red.), Terug tot Barth. Elf theologen over de actuele betekenis van Karl Barth, Delft 2003, 94/95. G.H. ter Schegget typeert Barths brochure  als ‘De rijpste vorm waarin Barth de verhouding van kerk en staat behandeld heeft…’ ,Volmacht in onmacht. Over de roeping van de christelijke gemeente in de politiek, Baarn 1988,225.

[2] G.G. de Kruijff, Waakzaam en nuchter. Over christelijke ethiek in een democratie. Baarn 1994,40.

[3] Separaat uitgegeven in de vertaling van  J.A.E. Brons. Thucydides, De laatste eer. Pericles grafrede, Groningen 2005. ‘Onze vorm van samenleven is namelijk niet een navolging van de gebruiken van onze buurlanden. Veeleer zijn wij zelf een voorbeeld voor anderen dan dat wij hen imiteren. Haar naam luidt democratie…’ (22). 

[4] Geciteerd bij E. Irwin, Solon and Early Greek Poetry, The Politics of Exhortation, Cambridge 2005, 245: ‘For if I had been willing to do those things then that were pleasing to one group, and again those things that their opponents would have contrived for them, this city would have been bereft of many men. Because of these circumstances, I composed strength from all sides, and as among many dogs I reared about – a wolf.’   

[5] Geciteerd bij E. Erwin, Solon and Early Greek Poetry, The Politics of Exhortation, Cambridge 2005, 91: ‘Our city will never perish by the dispensation of Zeus or the intentions of the blessed gods, who are immortal. For such a stout-hearted guardian, daughter of a mighty father, Pallas Athena, holds her hand over it in protection.’  

[6] K.Barth was tot het laatst toe afkerig van godsdienstige ijver in de politiek. Hij wees in zijn commentaar op de documenten van Vaticanum II zelfs het pleidooi voor godsdienstvrijheid af. Zijn stelling was, dat christenen spreken vanuit de hun door Jezus Christus geschonken vrijheid en niet op grond van een juridisch geschonken vrijheid. Ad Limina Apostolorum, Zürich 1967, 42.  

<