Jaarverslag 2024
- Werkzaamheden vestuur Karl Barth Stichting
Het bestuur van de Karl Barth Stichting vergaderde in het kalenderjaar 2024 op de volgende data: 14 februari, 14 mei, 3 juli, 18 september en 28 november.
Op 14 februari is er nagedacht over de invulling van de studiedag 2025, rond het thema ‘klimaat en milieu’, en wat de theologie van Karl Barth ons daarin kan leren. Op deze vergadering is verder onder meer ook gesproken over de boekpresentatie van het boek van dr. At Polhuis (‘De letters en het Woord’) in het voorjaar van 2024 in Rotterdam.
In de vergadering van 14 mei begroeten en verwelkomen we twee nieuwe bestuursleden, die het bestuur komen versterken: dr D. de Jong en dr. P. Verbaan. In de vergadering is voorts vooral de studiedag van 2025 onderwerp van gesprek.
In de vergadering van 3 juli bespreken we de presentatie van een extra brochure, waarin in het Nederlands teksten van Karl Barth zijn opgenomen onder de titel ‘De christelijke gemeente onder de druk van het wereldgebeuren’. Dit wordt de vijfde brochure van de Karl Barth Stichting.
Op 18 september bespreekt het bestuur vooral de voortgang van de organisatie van de studiedag 2025 over Karl Barth en klimaatproblematiek; ook wordt gesproken over de brochure die voor deze studiedag zal worden samengesteld (vertaalde teksten die betrekking hebben op het thema van de studiedag).
In de vergadering van 28 november wordt opnieuw uitvoerig over de studiedag van 2025 gesproken. De dag zal nu samen met de Dr. K.H. Miskotte Stichting worden georganiseerd.
- Activiteiten Karl Barth Stichting
Tot de activiteiten van de Karl Barth Stichting in 2024 behoorden:
- Het instandhouden van de website, met daarop teksten van en over Karl Barth
- De voortgang van de Barth-leesgroepen onder leiding van dr. G.C. den Hertog en dr. W. Klouwen
- De organisatie van verschillende studiedagen: 17 januari 2024 de studiedag over Karl Barth en het koloniale verleden in Woerden; 11 april 2024 de boekpresentatie van het boek ‘De letters en het Woord’ van dr. At Polhuis in Rotterdam; 28 november een studiedmiddag over de brochure ‘De christelijke gemeente onder de druk van het wereldgebeuren’ in Ede, alsook de organisatie van de studiedag van 21 mei 2025 in Woerden.
- Het overleg over verdere publicaties van teksten van Karl Barth en studies over zijn denken en leven.
- Publicaties e.d.
In 2024 verscheen de brochure ‘De muur van vijandschap afgebroken, Karl Barth over het samenleven van mensen en volken’, (Brochure 4, horend bij de studiedag over het koloniale verleden); verscheen voorts de brochure ‘De christelijke gemeente onder de druk van het wereldgebeuren’ (Brochure 5, naar aanleiding waarvan een studiemiddag werd gehouden).
De lezingen die gehouden zijn op de studiedagen worden daarna meestal gepubliceerd in theologische vakbladen en tijdschriften.
In oktober is de jaarlijkse brief aan de donateurs van de stichting uitgegaan, geschreven door de voorzitter dr. G.C. den Hertog. Deze brief is hieronder als bijlage bijgevoegd.
Oktober 2024
Den lezer heil!
Wat vroeger dan de laatste jaren gebruikelijk ontvangt u hierbij onze jaarlijkse nieuwsbrief, met een beknopt overzicht van onze activiteiten in 2024 tot dusverre, met als laatste ‘wapenfeit’ de verschijning van een nieuwe brochure, en een aankondiging van wat in het nabije of iets verdere verschiet ligt, te weten een studiemiddag rond de nieuwe brochure op 28 november en de aankondiging van een studiedag op 19 maart 2025.
Dat we na al dit moois afsluiten met een vriendelijk verzoek aan u als belangstellende en welwillende lezer kan u onmogelijk verbazen.
Samenstelling bestuur
In de vorige donateursbrief meldden we u dat dr. Ids Smedema is toegetreden tot het bestuur, in dit jaar heeft een verdere uitbreiding van het bestuur gestalte gekregen. Tot onze vreugde zijn dr. Dick de Jong en dr. Peter Verbaan bereid gevonden onze gelederen te komen versterken. Inmiddels draaien ze al enige tijd mee, en we verheugen ons over de plezierige samenwerking!
Studiedag januari 2024
Op 17 januari dit jaar vond in Woerden een goed bezochte studiedag plaats over het thema: ‘Omgaan met schuld: Karl Barth en ons koloniale verleden (en heden!?)’. Sprekers waren dr. Wouter Klouwen (‘Over het verband en het verschil tussen excuus en schuldbelijdenis’), prof. dr. Michael Beintker (‘Wie hilft uns Barth in den Fragen von geschichtlicher Schuld und Umkehr?’ en mevrouw drs. Kathleen Ferrier (‘Wat kan en moet omkeer in de vragen van koloniaal verleden en slavernij voor ons betekenen?’). De lezing van dr. Wouter Klouwen is inmiddels in het blad Ophef verschenen, de lezing van prof. dr. Michael Beintker is door dr. Ids Smedema vertaald en gepubliceerd in het tijdschrift Kerk en Theologie.
Presentatie boek van At Polhuis over Barth en de politiek
Op donderdagmiddag 11 april vond in Rotterdam de presentatie van het boek waaraan ons bestuurslid van den beginne dr. At Polhuis jarenlang met noeste vlijt heeft gewerkt: De letters en het Woord. Karl Barth over het politieke getuigenis van de kerk (Soest 2024). Op deze feestelijke bijeenkomst met rond de honderd aanwezigen voerden onder anderen dr. Maarten den Dulk en dr. Dick Boer het woord (hun bijdragen zijn na te lezen in resp. In de Waagschaal en Ophef), en kwam in een optreden van dr. Peter Polhuis de oude Barth zelf nog één keer terug om het boek zijn zegen te geven. Het boek is niet via onze website verkrijgbaar, maar kan besteld worden: Boekscout: De letters en het Woord van At Polhuis (ISBN: 978-94-648-9593-3).
Leesgroepen
Momenteel zijn er twee leesgroepen die in zoomsessies samen werk van Karl Barth lezen, met een frequentie van ongeveer een dagdeel per maand. De ene groep leest ‘De verkiezing van de gemeente, Paragraaf 34 uit de Kirchliche Dogmatik’ (vertaald en bezorgd door Wessel H. ten Boom, Zoetermeer 2016); men kan zich aanmelden bij dr. Wouter Klouwen (w.klouwen@planet.nl). De andere groep leest Kirchliche Dogmatik IV.3 en is inmiddels aangeland bij § 69.2; wie belangstelling heeft kan dat kenbaar maken aan dr. Gerard den Hertog (g.c.den.hertog@hetnet.nl).
Brochure en studiemiddag
Recentelijk is de vijfde brochure ‘van de persen gerold’, met de titel: De christelijke gemeente onder de druk van het wereldgebeuren. Daarin zijn vier lezingen van Karl Barth die over dit thema gaan uit de periode 1942 tot 1949 in vertaling opgenomen. Met elkaar geven ze een helder en sprekend beeld van de manier waarop Barth bezig is geweest met de vraag welke weg de kerk na de Tweede Wereldoorlog vanuit het Evangelie kon en moest gaan, én wat die weg betekende voor samenleving en politiek in met name Duitsland, maar ook Zwitserland en in heel Europa.
Op donderdagmiddag 28 november 2024 van 14.00 tot 17.00 uur is een informele bijeenkomst belegd om over de betekenis van wat Barth te berde brengt van gedachten te wisselen. Deze wordt gehouden in de Bethelkerk, Jan Th. Tooroplaan 133, 6717 KD Ede (op 700 meter vanaf het treinstation Ede–Wageningen; bij de kerk is ook goede parkeergelegenheid). Dr. Rinse Reeling Brouwer hebben we bereid gevonden de ‘aftrap’ voor de gedachtewisseling te geven. U kunt zich daarvoor aanmelden door een mail te sturen aan info@karlbarth.nl. De kosten voor deze middag bedragen € 10,=, graag vooraf te voldoen (rekeningnummer zie hieronder). Wie de brochure wenst te ontvangen, kan dat kenbaar maken door middel van een mail aan info@karlbarth.nl. Die wordt dan na betaling van € 15,= (inclusief verzendkosten) toegestuurd. (Uiteraard kan de brochure ook op de studiemiddag aangeschaft worden. Dan betaalt u € 10,=.)
Studiedag 19 maart 2025
Als bestuur zijn we ook bezig met de voorbereiding van een studiedag over – het is een werktitel – ‘Karl Barth en de klimaatproblematiek’. Theologische aandacht voor natuur en klimaat is niet het eerste waar je aan denkt als het om de zeggingskracht van Barths theologie gaat. Toch voelen we ons uitgedaagd om te vragen wat zijn denken te bieden heeft in de kwesties die vandaag hoge urgentie hebben: de opwarming van de aarde, het uitsterven van diersoorten, de teloorgang van biodiversiteit. Maar ook de samenhang met sociale vragen, de vraag naar veroorzakers en slachtoffers van de ecologische crisis zal aan de orde komen. Vraagt de klimaatcrisis om een revisie van de scheppingstheologie en mogelijk zelfs om een nieuwe theologie van de natuur, of leren we van Barth om vooral kritisch naar onszelf te kijken? Of is dat een valse tegenstelling? Beoogd spreker dr. Ids Smedema zal dit met name op basis van interpretatie van Barths eigen teksten uitwerken. De tweede beoogd spreker, dr. Carola Dahmen, zal vanuit een kritisch ecofeministisch perspectief de natuurervaringen uit de dagboeken van K. H. Miskotte naar voren halen. Hoe dacht deze geestverwant van Barth theologisch over natuur en schepping? Zoals hierboven staat plannen we deze dag voor woensdag 19 maart 2025.
We gaan graag door – en daarvoor doen we een beroep op u
Aan het begin van deze brief kondigden we al een vriendelijk, doch dringend verzoek aan. Hier komt het: er is geld nodig om met vertaalwerk door te kunnen gaan, om de website (www.karlbarth.nl) niet alleen in stand te kunnen houden, maar ook steeds aan te vullen en uiteraard ook voor uitgave van brochures en studiebijeenkomsten. Voor ons werk zijn we geheel afhankelijk van giften, en we hopen dat u als lezers van deze brief ons in staat stelt onze activiteiten voort te zetten. De Karl Barth Stichting heeft ANBI-status, giften zijn (en blijven!) dus aftrekbaar. U kunt uw donatie overmaken naar IBAN NL43 INGB 0004 6743 55 ten name van Stichting karlbarth.nl te Rotterdam. Wie een bedrag van € 30,= of meer doneert krijgt de nieuwe brochure gratis thuisgestuurd.
Bij voorbaat onze hartelijke dank! Met vriendelijke groet,
Het bestuur van de Karl Barth Stichting,
Gerard den Hertog, Dick de Jong, Wouter Klouwen, At Polhuis, Ids Smedema en Peter Verbaan