COMMENTAAR (Georgië)

Donderdag 14 augustus jl. maakte de Poolse premier bekend dat er een overeenkomst was bereikt over de plaatsing door de VS van een raketschild in Polen. De oorlog in Georgië/Ossetië is dan een week aan de gang. Het is op dat moment duidelijk dat Georgië geen partij is voor Rusland. In de Nederlandse pers is er overwegend steun en begrip voor de Georgiërs. Ik kan dat meevoelen, maar toch: de onzekerheid blijft knagen. Ik probeer mij te verplaatsen in een Rus. Zou ik mij dan niet ongemakkelijk voelen met de in mijn ogen sluipende en sluitende omsingeling van mijn land? Als Georgië net als Polen ook lid van de Navo zou zijn, komt daar dan een ander deel van het raketschild? Andere commentatoren wijzen er op hoezeer de ontwikkeling op de Balkan voor Rusland bedreigend is. Servië, dat de kant van het Westen opvalt. Volgens hen zijn het deze ontwikkelingen die mede het optreden in Georgië verklaren.

Ik kom niet tot een positiebepaling. Ik blijf wantrouwend als ik de Navo krachtige taal hoor uitslaan. Is zij zelf niet als medespeler in het politieke en militaire krachtenspel mede schuldig aan het ontstaan van deze situatie? Is zij niet onderdeel van de politiek die gericht is op het indammen van Rusland?

Een paar weken eerder sprak Obama in Berlijn. Hij spreekt en sprak over ´change´. Is hij de man die een nieuwe koude oorlog of beter, die de heimelijk voortdurende koude oorlog, vanuit de Westerse wereld kan veranderen? Is hij de man die in deze spanning de weg kan wijzen naar verzoening en vreedzame co-existentie? Het valt tegen. Op 9 augustus veroordeelt hij de Russische reactie. Daar blijf het bij. Ook geen reactie op de plaatsing van het raketschild. Als je de reactie van McCain er naast legt, moet je wel heel erg goed kijken om de verschillen te zien. ‘Change’ is opeens geen kernwoord meer. Als hij gekozen wordt, hoeven we ten aanzien van de Westerse politiek ten opzichte van Rusland geen verandering te verwachten.

Het stemt mij deze zomer, ondanks alle sportafleiding, niet vrolijk. Ik blijf het gevoel houden dat we in Europa op een verkeerde koers zitten. Een koers die de spanningen eerder vergroot dan verkleint.

Terwijl we in ons politieke debat de laatste jaren vooral naar onszelf keken (ja, ik reken mijzelf daar ook bij!), is er bijna onopgemerkt aan de oostkant van Europa een politieke ontwikkeling die zorgelijk is. Het wordt tijd dat er in het Nederlandse politieke debat indringend gesproken gaat worden over de houding en politiek ten opzichte van Rusland. De politiek van Europa is geen zaak van specialisten.

Ik kom nog uit de tijd, dat in dit soort veiligheidsdebatten de kerk een voorname rol speelde. Er werden andere contacten onderhouden dan in de politiek mogelijk was. Het politieke debat werd er door gevoed. Daarom keek ik voor de zekerheid ook nog even op de site van De Protestantse kerk van Nederland. De zoekterm ´Georgië´ leverde geen enkele treffer op. De Raad van Kerken dan. Ook niet! Dat kan toch niet waar zijn?!

AP