‘Ecologische bekering’. De term is van paus Johannes Paulus II en opnieuw in roulatie gebracht door zijn opvolger Franciscus. Beide woorden, ecologie en bekering, zijn belangrijk. In de drie eerste bijdragen aan dit nummer klinken grote zorgen over de ecologie. De gedecideerde paniek van Greta Thunberg is terecht, constateert Peter Verbaan. Kees Doevendans beschrijft hoe de aarde totaal verstedelijkt en Werner Pieterse stelt met Bruno Latour dat de mens zichzelf het best als een termiet kan beschouwen. Bij alle drie klinkt forte of piano de vraag of de kerk haar roeping getrouw is als ze deze situatie met beleefde deelneming laat passeren. Ook Niels den Hertog, lezend over een geëngageerde theoloog uit een nog maar net voorbij tijdvak, vraagt: ‘Is de kerk niet te rustig?’

Maar wat moet de kerk dan zeggen of doen? Verbaan is huiverig voor alarmisme en partijschappen. Coen Constandse vertelt dat hij een oproep tot profetisch spreken, gericht aan het synodebestuur van de PKN, niet heeft ondertekend. Profetie, zegt hij, is niet partij kiezen in het openbare debat. Profetie is Gods woord spreken. Hier komt het woord ‘bekering’ in het spel. Hebben we iets te zeggen over ecologie als we niet van God uit verstaan wat ecologie is? Misschien moeten we eerst over onze ‘Godschaamte’ heen, zoals Hetty Boersma leest in het bekeringsrelaas van Stephan Sanders, misschien moeten we Psalm 14 leren zingen (Willem Maarten Dekker) en beter gaan begrijpen wat wij in Christus hebben ontvangen (Paus Franciscus).

Er ligt dus nog wel een taak die de Protestantse Kerk, plaatselijk en landelijk, onrustig zou kunnen maken. Niet de taak om met een eigen stem het koor van klimaatverontrusten te penetreren, maar wel een taak ten aanzien van de bekering, en dan vanzelf ook: de ecologische bekering. Of de kerk zover is om die taak op zich te nemen, is iets wat de auteur van het laatste artikel in dit nummer betwijfelt. Hij mediteert over ‘Alles komt goed?!’, de boodschap die de PKN ter gelegenheid van de komende 40-dagentijd verspreidt en even laag scoort op ‘ecologie’ als op ‘bekering’.

Leest u de artikelen in dit nieuwe nummer en laat van u horen als ze u te denken en te spreken geven. En wilt u de coronaversoepelingen vieren zonder te doen alsof een nieuw normaal is aangebroken? Komt u dan naar onze Johannes-dag op 19 mei in Den Bosch.

Udo Doedens 

In de Waagschaal, jaargang 51, nr. 3. 5 maart 2022