Het doorgaande gesprek over de verbondenheid met Israël mag in dit blad niet ontbreken. De theologische weg van In de Waagschaal mag wel ‘onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël’ genoemd worden. Maar de vraag is steeds: wat is dat nu precies? Naast alles wat hier de afgelopen maanden al over is gezegd en geschreven leggen we een aantal perspectieven die uitnodigen tot verdere bezinning.

Om te beginnen brengt Udo Doedens ons bij het kruis, dat er bij ons als christenen om vraagt dat de discussie bescheiden én solidair gevoerd wordt. At Polhuis gaf de aanzet tot deze verzameling artikelen, met de herinnering aan de boodschap van Frits Kuiper: wij zijn Israëls naaste geworden. Jurgen van den Herik maakt met een originele exegese duidelijk dat wie in Jezus gelooft samen met Israël op de Messias wacht. Gerben van Manen komt erop uit dat juist het geloof dat God alle mensen zal samenbrengen, pleit voor de onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël.

Geke van Vliet legde het beleid van de PKN naast het vredesbeleid van de Mennonieten in Amerika en zet ons aan het denken over de vraag of de bijzondere band met Israël in de diaconale, oecumenische en politieke contacten niet beter op de achtergrond gelaten kan worden. Peter Verbaan stuit bij het lezen van Palestina en Israël van Meindert Dijkstra op een geschiedenis in veelvoud en vraagt zich af hoe we in de kerk over die verschillende werkelijkheden met elkaar in gesprek kunnen blijven.

Terwijl Coen Wessel bij het lezen van de recent verschenen Joodse verzetsgeschiedenis ‘t Hooge Nest terugdenkt aan zijn eigen ervaring met de hoofdpersonen, maakt Coen Constandse de balans op van de theologie na Auschwitz, na de stichting van de staat Israël, na de Nakba. Hij legt zijn theologische existentie schuldbewust op tafel, als een hoopvol zwaktebod.

Tussen al deze overwegingen in vindt u van Wout van der Spek een exegese van Mozes’ opkomen voor zijn broeders, waarin ieders persoonlijke engagement met de naaste wordt bevraagd. En na de reeks verkenningen van kerk-zijn naast Israël laat Rens Kopmels ons voelen wat het eigenlijk ís om elkaars naaste te zijn. Onze vijanden lijken wel buiten bereik, en soms komen wij elkaar té na, maar de liefde van God in Christus kan van vijanden vrienden maken.

Tenslotte bepaalt Coen Wessel ons in zijn commentaar met een kritische blik bij de actuele kerkelijke agenda, over nieuwe kerkplekken en welke invulling van de ambten daarbij zou passen.

Gerben van Manen

In de Waagschaal – verbinding schuldig

In de Waagschaal, jaargang 48, nr. 2. 9 februari 2019