Zonen, luister naar de lessen van je vader…

Ik was ook een zoon, mijn moeders lieveling.

Spreuken 4

Hier horen we een vader spreken tot zijn zonen. Hoewel er met geen woord wordt gerept over dochters, hoeven dochters zich niet buitengesloten te voelen. Je voelt dit gaat ook over mij. Deze vader geeft door aan zijn kinderen wat hij op zijn beurt geleerd heeft van zijn vader en moeder. Zijn onderwijzing omvat drie generaties.

Zo maar horen we iemand uit een heel andere tijd en cultuur zeggen wat het betekent om vader, moeder te zijn: grond en oorsprong zijn voor je kinderen. Als ouder wil je ten diepste alleen maar de grond, de bodem zijn voor je kinderen, waarop ze kunnen staan. Dat is heel nederig en bescheiden. En tegelijk is het je vurigste wens dat je in je zoon, dochter het beste van jezelf terug mag zien, dat je in hen zult doorleven. Door de woorden van deze vader worden we eraan herinnerd, ook wanneer die oudere generatie er niet meer is, kan je nog steeds op hen terugvallen. Hoe dikwijls gebeurt het niet dat je de stem van je moeder of vader in je oor hoort.

Wat verder opvalt is dat de vader in zijn adviezen niet echt concreet wordt. Zijn wijze raad is meer algemeen van aard. En niet zoals die vader in het liedje ‘Pa’ van de popgroep Doe Maar. ‘Knoop je jas dicht, doe een das om, recht je schouders, stel je netjes voor, eet zoals het hoort en zeg u.’

Neem mijn woorden aan, luister mijn kind, houd ze voor ogen, bewaar ze in het diepste van je hart, daar is het deze vader om te doen. Van alles waarover je waakt, waak vooral over je hart. Het hart is immers de bewaarplaats van wijze woorden. Het is de bron van leven. In het hart vallen de beslissingen. Hier komen verstand en gevoel samen. Hoe je mens bent, hoe je spreekt, hoe je luistert en handelt. Het gaat over recht door zee zijn. Over ogen die je niet hoeft neer te slaan voor de ander. Het gaat om openheid, ontvankelijkheid en gevoeligheid ontwikkelen voor goed en kwaad. Wat kostbaar is. Wat je heilig is. Van alles waarover je waakt, waak vooral over je hart, het is de bron van je leven.

Machteld de Mik-van der Waal

In de Waagschaal, jaargang 48, nr. 8. 17 augustus 2019