Exegetische miniatuur – Psalm 117

logoIdW

Looft de Eeuwige, al jullie volken,

prijst Hem, al jullie naties.

Want over ons is sterk zijn solidariteit

en de betrouwbaarheid  van de Eeuwige is er voor altijd.

Psalm 117 heeft 12 woorden, ten miste als je de aan elkaar verbonden woorden voor één telt. Er zijn in de psalmen wel meer van dit soort regelmatigheden, ook als het om het aantal regels van een strofe of stanza gaat. Het is een mooie psalm, vooral ook vanwege het feit dat het kleine Israël op het grote wereldtoneel staat en de volkerenwereld toespreekt. Wat een lef. Voeg daarbij het ‘ons’ van regel 3 en we zijn expliciet bij Israël aangekomen. Het is de kortste psalm van het hele psalmboek, bij het bijbellezen aan tafel vroeger, was hij duidelijk favoriet. Deurloo heeft er eens op gewezen dat achter deze psalm het beeld verborgen zit van de zon die opgaat. Dat is even mooi als diepzinnig. Het zit ‘em in de woorden ‘over ons’. Van Deurloo is ook de vertaling van Chèsed met solidariteit. Dat is helaas een modern woord in een klassieke tekst, dat vloekt een beetje. Zelf hecht ik wel aan de Statenvertaling die met goedertierenheid vertaalt. Maar dat woord is onverstaanbaar geworden en dus kies ik voor solidariteit. Klaas Goverts kiest voor verbondstrouw. Dat kan ook.

In Israël kent men de betekenis van solidariteit en betrouwbaarheid. Maar als Deurloo gelijk heeft mogen we het ‘ons’ misschien wel wijder verstaan. Namelijk als ‘wij mensen’. In ieder geval zijn ‘volken’ en ‘naties’ de context. De psalm wordt door Paulus aangehaald in de Romeinenbrief, hoofdstuk 15:7-11. Het citaat bedoelt te zeggen dat niet-joden ook in Tenach zo vaak genoemd worden, dat hun meedoen vanzelf spreekt en dat dus niet alleen vanwege messias Jezus.

Ik citeer: ‘Daarom aanvaard elkaar (= joden en niet-joden) zoals ook de christus ons aanvaard heeft tot eer van God. Ik vat samen: Christus is een dienaar geworden (van het volk) van de besnijdenis vanwege Gods betrouwbaarheid de belofte aan de vaderen gestand te doen, maar de volken verheerlijken God vanwege zijn ontfermen. Zoals geschreven is: … Verder: … En verder: Loof de Heer, alle gij volken / en laten alle naties hem prijzen.’ (Psalm 117)

Wout van der Spek

In de Waagschaal, jaargang 49, nr. 6. 30 mei 2020