Na Trumps overwinning werd de zoektocht naar de boze blanke man geïntensiveerd. De Brexit had het al duidelijk gemaakt, alle peilingen bevestigen het. De elite is de aansluiting met de gewone man/vrouw kwijt. De boosheid werd niet gepeild. Daar moeten we naar luisteren. We moeten het beter uit leggen. Er begrip voor hebben, opdat de kloof gedicht wordt.

Ik ben er niet van onder de indruk. Niet alleen omdat ik deze reflex al vele decennia waarneem. Na elke verkiezing klonk het de afgelopen dertig jaar. Machteloos bleken die pogingen en dat zal ook nu weer het geval zijn. De elite zal de ‘gewone’ man nooit begrijpen. Elke poging zal falen. Dat komt omdat er een onoverbrugbaar verschil is tussen hen.

Ruim dertig jaar geleden begon ik te werken in Crooswijk. Solidair met de armgemaakten, heette dat toen. Welnu, de Crooswijkers hielpen mij al spoedig uit de droom. Ik werd niet met open armen ontvangen, maar met wantrouwen. Dat had ook met de kerk te maken, maar niet alleen. Voor hen was ik een vreemde, een buitenstaander, waarvan zij al zo velen hadden zien komen en gaan. Nog altijd klinkt de uitspraak van één van hen in mijn oren: ze komen met een 2CV’tje, maar ze gaan weg met een Mercedes. De enigen die er beter van geworden zijn, zijn zij zelf. Cynisch, zeker, maar daarom niet onjuist.

In de spiegel van hen, leerde ik hun gelijk. Ik was hoog opgeleid, keek naar andere TV programma’s, sprak anders en vergaderde met rationele argumenten, waar zij de woorden gebruikten om hun emoties uit te drukken. Ik leerde dat ik met al mijn kennis anders naar de wereld keek en dat ik hun kijk op de wereld nooit van binnen uit kon meevoelen en begrijpen. Dit wantrouwen hoor ik in de boosheid die zich in onze dagen zo massief uit.

Crooswijkers hebben mij nooit gevraagd één van hen te worden. Ze wisten beter dan ik, dat dat niet zou lukken. Wel verwachtten zij van mij dat ik, zolang ik in hun midden was, mij voor hen zou interesseren en opkomen, mijn kennis zou inzetten om hun situatie te verbeteren. Dat betekende overigens niet dat zij altijd gelijk hadden. Geenszins! Er waren felle debatten over de houding jegens ‘buitenlanders’, over de strategie in de woonlastenstrijd enz.. Lastige debatten waren dat, omdat het wantrouwen altijd aanwezig bleef. Dat wantrouwen werd niet, zoals nu tot mijn verdriet vaak gebeurt, bedwongen door hen naar de mond te praten. Dat gebeurt alleen als er werkelijk met hen wordt gesproken. Niet voor even, maar langdurig.

At Polhuis