Echte jongens willen als ze klein zijn cowboy of Viking worden. Op die wijsheid drijft het grootste deel van Netflix, en zo ook de serie Vikings. We volgen daarin Ragnar Lothbrok, die het waagt om westwaarts te gaan varen en zo in Groot-Brittannië uitkomt. Het eerste dat hij met zijn mannen plundert, is een christelijk klooster. Het christendom heeft dan immers Engeland al bereikt, maar Scandinavië nog niet. De Noormannen nemen enkele monniken als buit mee. Eén van hen, Athelstan, wordt Ragnars persoonlijke slaaf. En vanaf dat moment gaat de serie, tussen de geweldsscènes door, ook over de confrontatie tussen christendom en heidendom. De monnik Athelstan is oprecht geïnteresseerd in de godsdienst van de Noormannen. Hij gruwt van het gewelddadige en willekeurige, maakt hun mensenoffers mee en hun dubbele moraal (een vrije vrouw heeft heel wat rechten, maar met een slavin mag de heer doen wat hij wil), maar voelt ook de aantrekkingskracht van goden die spreken in storm en wind. Omgekeerd is Ragnar ook oprecht geïnteresseerd in het christendom. Athelstan is onzeker over zijn eigen religie omdat hij sterk het idee heeft dat zijn God verloren heeft, en Ragnar is onzeker over de zijne, omdat zijn goden zo grillig en onbereikbaar zijn dat bidden en offeren wellicht niet zoveel zin heeft.

Ik ben na een aantal afleveringen gestopt met kijken, want dan worden de cliffhangers wat mij betreft te doorzichtig. Maar ik zou wel benieuwd zijn hoe de makers het met Athelstan laten aflopen. Het zou mij niet verbazen als de monnik zich uiteindelijk bekeert tot het oude heidendom. En het zou me ook niet verbazen, als de makers daarmee voor onze tijd een boodschap willen afgeven. Namelijk deze: het is tijd om weer heidens te gaan denken en leven. Op Youtube kun je een serie filmpjes onder de titel “The Wisdom of Odin” bekijken. De meest populaire ervan zijn wel meer dan 150.000 keer bekeken. In deze serie gaat het niet om de germaanse religie als dode godsdienst, maar als een levende religie. Je krijgt informatie over Odin en de andere goden, over de teksten en praktijken, maar je krijgt ook hele praktische tips over hoe je zelf “a Norse pagan” kunt worden, hoe je een “relatie met Odin” (!) kunt opbouwen en wat je van hem kunt verwachten, en dergelijke. Het is toch opvallend dat de Germaanse religie letterlijk weer een levende religie is geworden. Dat kan natuurlijk omdat de boodschap zo oud en aansprekend is: een mens moet, zowel lichamelijk als psychisch, sterk zijn en de Noorse goden helpen je zo’n mens te worden. Onbevreesd in elke strijd.

Willem Maarten Dekker.

In de Waagschaal, jaargang 50, nr. 6. 29 mei 2021