Het meest opmerkelijke commentaar op de verkiezingen in de VS kwam van de sociaaldemocraat Paul Scheffer. Hij hoopte botweg dat Trump er in zou slagen op democratische wijze het punt te realiseren waarmee hij de verkiezingen won: het stoppen van de illegale immigratie. ‘Als we er binnen de context van de liberale rechtstaat niet in slagen om oplossingen voor illegale migratie te vinden, dan zou dat wel eens tot verdere radicalisering kunnen leiden.’ Zijn boodschap is: hoe ongewenst Trump ook is, we moeten niet in de eerste plaats Trump vrezen, maar wat er komt als Trump niet slaagt. Als de illegale immigratie niet stopt, komt er een nog sterkere roep om autoritaire leiding. Autoritaire leiding in de samenleving betekent een beknotting van vrijheden op elk gebied. Voor vrouwen, niet-blanken en homoseksuelen zal het betekenen dat veel vooruitgang van de afgelopen 50 jaar wordt teruggedraaid.

In Europa heeft de Duitse minister de Maizière een plan gelanceerd om de illegale immigratie vanuit Afrika te stoppen. Immigranten die op de Middellandse Zee worden onderschept zouden naar Noord-Afrika teruggebracht moeten worden. De vluchtelingen onder hen zouden daar asiel kunnen aanvragen voor Europa.  Zijn plan heeft steun nodig, hoe onuitgewerkt het ook nog is.

De gruwelijkheden die migranten uit Afrika op dit moment moeten doorstaan tarten iedere beschrijving. Onderweg worden mensen beroofd, verkracht en vermoord. Ze worden in gammele bootjes de zee op gestuurd. Bij reddingspogingen vertrappen de vluchtelingen elkaar.

Schepen van de Italiaanse kustwacht, van Europese marines en van vrijwilligersorganisaties proberen zoveel mogelijk vluchtelingen te redden. Dat is nobel, maar ongewild zijn deze reddingsorganisaties onderdeel van het verdienmodel van de mensensmokkelaars. Het plan van de Maizière haalt dit verdienmodel onderuit en redt mensenlevens.

De illegale immigratie zorgt daarnaast ook in Europa voor grote politieke spanningen.  De Brexit-campagne kreeg vleugels toen de Brexiteers zich tegen immigratie keerden. Marine Le Pen maakt in het komende voorjaar een goede kans op het presidentschap van Frankrijk met haar anti-immigratiecampagne. De Oost-Europese landen  dreigen af te haken bij de EU mede door het EU-immigratiebeleid en komen in autoritair vaarwater. Ook in Europa is een helder en rechtsstatelijk plan tegen illegale immigratie nodig. Onderdeel van zo’n plan kan een Green Card systeem zijn waarbij jaarlijks een beperkt aantal verblijfsvergunningen verloot wordt. Een evenwicht tussen een helder illegalenbeleid, een reëel vluchtelingenbeleid en een Green Cardsysteem kan veel maatschappelijke spanningen absorberen.

Coen Wessel