‘En toen zij Hem zagen, baden zij Hem aan, doch sommigen twijfelden.’ (Mattheüs 28:17)

Stilstand is achteruitgang, zo zegt het spreekwoord. Het kon een bijbelse wijsheid zijn. Immers: waar God zich meldt, komt beweging. Abraham kan erover meepraten – en velen met hem. Steeds echter zie je dat die beweging gestuit wordt, stilgelegd. Het graf van Jezus, met de bewakers ervoor, is misschien wel de meest treffende illustratie. De beweging vanuit de hemel is gestuit en de steen moet de status quo van deze wereld bewaren.

De leerlingen die naar Galilea gaan, weten dat die steen in beweging is gekomen. Jezus roept naar Galilea en daar ontmoeten zij Hem. Toch stremt de beweging daar opnieuw. ‘Sommigen twijfelden’, noteert de evangelist. In het woord voor twijfel klinkt dubbelheid (Luz kiest daarom in zijn commentaar bewust voor de vertaling Zwei-feln). Datzelfde woord klonk in hoofdstuk 14 bij Petrus’ gaan over het meer. De taal van de wind die aan hem trok en de taal van Jezus die gehoorzaamheid vroeg, spraken elkaar tegen – en deden hem zwei-feln. Het bracht hem tot stilstand en hij zonk weg in het water. Twijfel stremt de beweging en zet stil – je weet niet waar je wijs aan doet en wacht daarom af.

Waarin bestaat de twijfel van de elf? Misschien blijft het wel bewust open, zodat wij ons uit onze toeschouwersrol laten lokken. Welke alternatieven zien wij voor de stem van de opgestane Heer? Welke twee stemmen klinken tot ons? Zeker: de stem van de Opgestane is de eerste en zij klinkt vandaag met volmacht: ‘Mij is gegeven alle macht in de hemel en op de aarde.’ De stem echter die zijn woorden weerspreekt en de beweging wil stilzetten, klinkt ook vandaag zeer luid. En lijkt misschien wel plausibeler.

‘En Jezus trad toe en sprak tot hen …’ Zoals de steen de status quo niet kon garanderen, zo kan ook de twijfel van de leerlingen de beweging niet tot staan brengen. Jezus wacht niet tot de zijnen eruit zijn en weten welke van de twee stemmen zij horen willen. Koninklijk treedt Hij op hen toe en neemt hen in dienst. Wordt over hun Zwei-fel zo niet heen gewalst? Mogen hun vragen er niet zijn? Natuurlijk – anders noemde de evangelist het niet. Maar stilstand is achteruitgang. De verlammende werking ervan wordt als de steen terzijde gezet. En zij worden opgenomen in de beweging.

Niels den Hertog

In de Waagschaal, jaargang 48, nr. 48. 1 juni 2019