In Hem is alles geschapen, alles in de hemel en alles op aarde, het zichtbare en het onzichtbare, vorsten en heersers, machten en krachten, alles is door Hem en voor Hem geschapen. Hij bestaat vóór alles en alles bestaat in Hem. (Kolossenzen 1:16-17)

Uit welke ervaring, welk inzicht, of welk besef zou dit lied geboren zijn? Er moet iemand geweest zijn, daar in die eerste eeuw, bij wie het voor het  eerst in zijn of haar gedachten opkwam. Ja, dat was ongetwijfeld in de bedding van een gemeente. En ja, die kende joodse tradities waarin al werd gezongen over de Wijsheid en bewoog zich in een hellenistische denkwereld waarin de Logos een gemeenplaats was. Maar toch: om dat alles zo lyrisch uit te spreken van die ‘Hem’, Christus, die enkele decennia eerder heengegaan was?

Er moet haast wel een heel nieuw gevoel van geborgenheid in zijn meegekomen. Dat heel die flipperkast van het bestaan toch ergens in samenhing, ergens een knooppunt had. Dat wat voorheen betekenisloos langs elkaar heen schoot, botste en streed, nu op zo’n manier in het licht kwam, dat er rust en inzicht ontstond. Machten en krachten, vorsten en heersers getemd in wat hen stelt.

“In hem, door hem, voor hem”. Het zijn woorden die je zou kunnen tegenkomen in een interview, met een vader die ter herinnering aan een overleden kind iets groots gemaakt heeft, bijvoorbeeld een huis. Deze kamer heb ik zo ingericht, omdat hij altijd… Hier heb ik deze kleuren gebruikt, want hij… Deze gang komt bewust hier op uit, want telkens als hij… Het kind bestaat vóór alles en alles hangt samen met en in dat kind.

Een onwetende loopt door het huis en ziet niets. Maar wie het weet, is in een wereld van betekenis. Alles is gemaakt vanwege Hem en voor Hem. Een flits. Geloof. Een lied.

De leeuw, het lam, de vogels in de lucht en de lelies op het veld, bergen, meren, sterren en planeten, maar ook, in goddelijk clair-obscur: de zwijnen, onreine dieren, diepzeemonsters: voor het geloof is het alles geen brute stomme feitelijkheid, maar analogie van Christus en zijn overwinning. Een duizendvoudige weerspiegeling van al die facetten van die ene diamant in het midden: Christus, het hart van de schepping.

Cees-Jan Smits

In de Waagschaal, nr. 11 , 9 november 2024