Het gedenken van de oorlog en de bevrijding vond dit jaar plaats onder onduidelijker, en ook wel grimmiger bewolking dan andere jaren. De geopolitieke en maatschappelijke spanningen maken onrustig. Maar hoe terecht was het dan om te spreken over vrijheid en over ‘nooit meer oorlog’? Was dat niet altijd al ónwaar? Die vraag stelt Doedens voorzichtig in zijn commentaar over ‘de tachtigjarige oorlog’: 1945-2025. En inderdaad: wanneer u ons begrijpt als een verzetskrantje in oorlogstijd, gedrukt op illegaal papier en met gestolen inkt, begrijpt u ons vrij goed.

Bij alle ophef over Gaza en Trump wordt het klimaat alweer half vergeten. Misschien boeien uitstervende ijsberen ons ten diepste toch niet echt. In ieder geval zijn de klimaatmarsen inmiddels vervangen door marsen voor Palestina. Toch staan we in dit nummer stil bij de vraag wat de theologie van Karl Barth en Miskotte te zeggen zou hebben over de verwoesting van de natuur en het klimaatbloed aan onze handen. Onlangs organiseerde de Barth-stichting hier een studiedag over en wij zijn verheugd daarvan de verkorte lezingen van Smedema en Dahmen en de gesproken column van Elbers te kunnen plaatsen. Doevendans doet vanuit de redactie een extra duit in het zakje.

Udo Doedens bepaalt ons in zijn artikel bij een ander urgent thema: de verbeelding. Het is heel hip en bij de tijd om de verbeelding hoog te waarderen en ook de godsdienst als verbeelding op te vatten, maar Doedens heeft er zijn vragen bij. Ik moest erbij denken aan wat Kierkegaard schrijft over 2 Korinthe 12, de volgorde van het opgetrokken zijn tot in de derde hemel en het dan weer met beide benen op de lastige aarde in een lastig zelf te moeten staan, horende “mijn genade is u genoeg”.

Jonathan Zondag borduurt voort op het vorige nummer als hij het werk van Hanna Reichel nog eens aan de orde stelt. Susanne Hennecke bespreekt een echt Amerikaanse theoloog en Dubois neemt ons mee naar de tijd dat zending nog zending was en er nog overzeese Rijksdelen waren, waar meer over te vertellen valt dan past onder het Stichwort kolonialisme.

Ondertussen vergeten wij de lopende thema’s niet: de prediking en het predikantschap. Daar komt vast nog een vervolg op.

Ten slotte: Mirjam Elbers besloot afscheid te nemen van de redactie. Het is weer tijd voor andere dingen, waaronder meer tijd voor een privéleven. Daar kunnen wij in komen, maar als redactie betreuren wij haar terugtreden wel, want haar stem was eigen en nodig. Gelukkig heeft zij aangegeven wel te blijven schrijven, en daar houden wij haar aan.

Willem Maarten Dekker.

In de Waagschaal, nr. 6, 31 mei 2025