‘Er zijn mensen die systematisch theologisch geschoold zijn maar ook proberen om serieus te nemen wat in de constructieve theologie gebeurt. Zij doen dat echter vaak op de aan hen overgeleverde voorwaarden voor theologie. Er is dus al een soort filter aanwezig waarin geselecteerd wordt wat voor hen doorgaat als goede theologie. Constructieve theologen zeggen dan: heel aardig van jullie, maar de feitelijke kritiek die we hebben komt zo nooit tot zijn recht.’ Aldus Hanna Reichel, Princeton-professor en rijzende ster in de (internationale) theologie, die deze patstelling graag te boven komt. PThU-student Jordi van Kleeff had een vraaggesprek met Reichel en de weergave daarvan leest u hier. In In de Waagschaal wordt immers meer dan eens gesproken over ‘goede theologie’ – juist daarom laten we geen gelegenheid onbenut om daarop bevraagd te worden. Reacties zijn van harte welkom.

Dat laatste geldt onverminderd ook voor twee thema’s die ons al langer bezighouden: readiness (en oorlogsdreiging) en de dienst aan het Woord. Het visioen in Jesaja (‘de oorlog niet meer leren’), in de meditatie door Coen Constandse, maakt de spanning tussen die twee voelbaar. Ook Dick Boer dacht na over beide en in twee, hier tezamen opgenomen reacties wijst hij op het tegoed van respectievelijk Edda en Thora en ‘Zondag 1’.

Intussen moet (mag) er ook gepreekt worden. Dat gebeurt niet alleen altijd érgens, maar ook ergens op. Kees Doevendans bepaalt ons bij de materiële onderbouw van het verkondigde Woord door aandacht te vragen voor preekstoelen of -krukjes in soorten en maten.

Jan Bruin heroverweegt de tegenstelling tussen praktische theologie en bijbelse theologie, of het ‘praktisch ontheologische’ versus het ‘wezenlijk theologische’, zoals dat eerder in deze redactiekolommen op noemer werd gebracht. (Lezersvraag: wat zou Hanna Reichel daarvan zeggen?)

Hans de Waal leest Gerard Reve en vraagt om enige ruimte voor de hoorder in de discussie over de preek en de dienst aan het Woord. Intussen heeft Willem Maarten Dekker zijn volgende inzet al gereed als hij ingaat op ‘het blijvende’ in het predikantschap, nu dat onder druk staat of op zijn minst verandert. Het komt erop aan de ‘drievuldigheid’ van tolk, dienaar en coach te behouden; dan ‘kan de predikant nog tot de wederkomst mee.’

Jilles de Klerk las de biografie van Godfried Bomans, die meer was humorist alleen, en tot besluit kraakt Mirjam Elbers een kritische noot over de theologiebeoefening aan de PThU. Maar niet zonder hartelijke felicitatie aan het adres van de universiteit voor zowel het nieuwe onderkomen als de nieuwe rector – waarvan akte.

Hans de Waal

In de Waagschaal, nr. 5, 3 mei 2025