We zoeken naar woorden voor de crisis. De taal die we gebruiken doet ertoe, bepaalt hoe we nu handelen en wat ons straks te doen staat. In de meditatie hoort Mirjam Elbers in de woestijn van sociale afstand het woord dat het Pinksteren laat worden. Vanaf de ontnuchterende constatering dat corona een virus is waar je met teveel mensen tegelijk ziek van kunt worden, doet Coen Constandse er verslag van hoe hij als predikant in de weken voor Pasen op verhaal kwam.

André van Dijk wijst erop hoe buitenlandse politiek leiders overwinningstaal gebruikten tegenover het virus, terwijl je in ons land eerder onderduiktaal hoort. Dit reflecteert de Nederlandse beleving van de oorlog waarvan we nu 75 jaar bevrijding vieren. De exoduslezingen op het rooster bepalen ons erbij dat je die vrijheid moet blijven gedenken en leren, samen met de kinderen, achter de voordeur, aan tafel. Bijbelse bevrijdingstaal kan in deze tijd van zelfquarantaine ineens op z’n plek vallen: ‘Ware vrijheid is het vermogen om onszelf te beheersen’ (Jonathan Sacks, over scholing in vrijheid à la Mozes). Vanuit de traditie van In de Waagschaal kiest Peter Verbaan na 75 jaar vrijheid in Europa alvast vriendschappelijk positie voor het post-coronatijdperk.

Hoe spreken we in deze crisis over God? Miskotte liet na de Watersnoodramp horen hoe je in en boven alles goed van Hem kunt blijven spreken. Met het oog op de ecologische crisis spreken Caspar Visser ’t Hooft en Albert Roetman namens de Franse kerk kruis- en opstandingstaal. Die taal peilt de ontreddering dieper, en geeft werkelijk hoop. Udo Doedens voelt dat als hij de vitaliteit van carnaval vergelijkt met Pasen.

Chris Rutenfrans breekt in de discussie wie voorrang zou moeten hebben op de ic een grondwettelijke én christelijke lans voor de gelijke waarde van ieder individu, wiens bescherming en verzorging bovendien niet ondergeschikt mag worden gemaakt aan de economie. Jilles de Klerk vindt in ‘De pest’ van Camus een pleidooi om geen mens op te offeren aan een idee. Het commentaar van Willem Maarten Dekker doet je tenslotte opnieuw afvragen: Komen we als samenleving en kerk nu te weinig op voor het individu, of voor de gemeenschap?

Deze verzameling artikelen rond de actualiteit vroeg om voorrang, waardoor onder andere een aantal bijdragen rond bijbeltaal – waar élke tijd om roept – op de plank bleef liggen. In het juninummer hopen we deze stukken te plaatsen, waaronder het per abuis al in het aprilnummer genoemde artikel van Rinse Reeling Brouwer over de ‘vijanden’ in de Romeinenbrief. Wat zouden wij moeten zonder bijbels abc?

Gerben van Manen

In de Waagschaal, jaargang 49, nr. 5. 2 mei 2020