“Op die dag – spreekt de HEER – zal Ik antwoord geven. Dan antwoord Ik de hemel en de hemel antwoordt de aarde, en de aarde geeft antwoord aan koren, olijfboom en wijnstok, en zij antwoorden Jizreël, want het land zaai Ik in met mijn volk.” (Hosea 2:23-25)

Het boekje Hosea behoort bij het allermooiste dat er in de Schrift te lezen valt. De complete ongelukkige liefde tussen God en Zijn volk zit erin. Inclusief de wederzijdse woede, het overspel, het smijten met de deuren, en de omkering, de bekering, ook van beide kanten. “Ik zal Mij bekeren en Mij opnieuw over jullie ontfermen”, zegt de HEER, en het volk dat Hij in rechtvaardige woede bestempelde als “Lo-Ammi”, “want u bent niet Mijn volk en Ik zal er voor u niet zijn” (1:9), zegt Hij opnieuw tot Zijn bruid te nemen, en dan “voor eeuwig” (2:18).

Op die dag – de huwelijksdag dus, de dag van het nieuwe verbond, aangezien het oude zowel door Israël (1:2) als door God (1:9) verbroken is – op die dag zal de HEER echter wonderlijk genoeg niet direct Zijn bruid aanspreken, maar eerst zal Hij het bruidsvertrek mooi aankleden. Dat bruidsvertrek is zo groot als hemel en aarde. De hemel, die niet meer regenen wilde, en de verschroeide aarde, die ook deelde in het verbroken verbond en geen koren en most meer leveren wilde, die moeten opnieuw dienstbaar worden aan het verbond.

We vinden hier de wat merkwaardige voorstelling van een Schepper die niet zomaar direct met de mens communiceren kan, omdat Hij boven de hemel troont, en dus doorfluistertje moet spelen met hemel en aarde, voordat Zijn boodschappen de mens bereikt hebben. Die wellicht wat heidense idee wordt hier echter fundamenteel juist ingezet, namelijk om te laten zien dat de goede schepping niet los verkrijgbaar is. De schepping is de uiterlijke grond van het verbond, zei iemand later. Israël kwam op het idee van ‘schepping’ vanuit de ervaring in haar geschiedenis dat JHWH haar het land van melk en honing gaf.

In onze tijd willen velen onze zuchtende en steunende planeet redden. Terecht. Succes ermee! Doe je best. Maar al deze inspanningen zullen niets helpen als we niet willen terugkeren tot de God van het land van melk en honing. Die God is niet de natuur en ook niet moeder aarde, maar de HEER die verheven is boven de hemel.

De schepping is geen natuur en geen moeder. De natuur is niet los verkrijgbaar, maar is een extra gift bij het verbond. Als de mensheid niet terugkeert tot de God van Jizreël, zal ook de natuur het niet overleven.

Willem Maarten Dekker

In de Waagschaal, jaargang 51, nr. 10. 15 oktober 2022