Commentaar (Israël-visie)

logo-idW-oud

 

COMMENTAAR (Israël-visie)

Het zijn vaak kleine wolkjes die het onweer aankondigen. Op 16 mei verschijnt opeens op de Kerknieuws pagina van de IKON het bericht dat de PKN haar Israël-visie gaat bijstellen. Het is de bedoeling dat de Synode zich in haar zitting van april 2008 daarover gaat uitspreken.

Nu is er niets mis mee als van tijd tot tijd eerder ingenomen standpunten opnieuw doordacht worden. Dat geldt ook voor de uitspraken van de kerk over Israël. Het lijkt daarom iets te prematuur om nu al daar over te schrijven. Zeker als er nog niets bekend is van de uiteindelijke inhoud. Toch ben ik er niet helemaal gerust op.

In 2003 heeft het Moderamen van de Synode zich voor het laatst uitgesproken over het Israëlisch-Palestijns-Arabisch conflict. Dat was een evenwichtige nota, waarin de onopgeefbare verbondenheid met Israël uitgesproken werd, maar tegelijk de diaconale opdracht van de kerk ten opzichte van Palestijnen benadrukt werd.

Wat is er nu ten principale sinds 2003 veranderd, waardoor een nieuwe bezinning en daarmee verbonden een bijstelling van de in deze nota verwoorde visie noodzakelijk is? Ik zou het niet weten. Wel weet ik dat de genoemde notitie van het Moderamen indertijd fel bekritiseerd werd door ds Veldhuis uit Culemborg. Voor hem is het onacceptabel dat de kerk onopgeefbaar verbonden is met Israël. Voor hem is Israël een apartheidsstaat (zijn zijn eigen woorden), waarmee de kerk onmogelijk onopgeefbaar verbonden kan zijn. Laat nu uitgerekend deze ds degene zijn die in de Synode om de herziening gevraagd heeft. Hij toont zich dan ook, volgens het IKON bericht, blij met de aangekondigde herziening.

In het persbericht staat nog een curieuze zin. De visie van de kerk wordt bijgesteld aan de hand van de ´politieke veranderingen in de afgelopen jaren´. Laat ik nu altijd gedacht hebben dat de onopgeefbare verbondenheid met Israël theologische gronden heeft. Deze verbondenheid hangt toch niet af van recente politieke ontwikkelingen? Ben ik te argwanend? Daarmee kan toch ook bedoeld zijn de toenemende destabiliserende invloed van Syrië en Iran? Het kan toch ook zijn dat de Synode overweegt de verbondenheid met Israël scherper te formuleren? Ik hoop het, maar een andere zin uit het persbericht stelt mij niet gerust. De nota wordt bijgesteld na aandringen van de eigen Dienstenorganisatie.

Niet de classes, noch kerkenraden, de ambtelijke vergaderingen van de kerk, maar de Dienstenorganisatie. Ik laat dit formele punt nu maar voor wat het is, maar vreemd is het wel. Belangijker is, dat met name Kerk in Actie vanaf het begin niet gelukkig was met de nota uit 2003. Zij wilde in dezelfde lijn als ds Veldhuis de nota aanpassen. In de jaren daarna heeft Kerk in Actie verschillende keren in haar handelen en spreken laten zien maling te hebben aan de oproep van het Moderamen rekening te houden met de richting die in de nota gewezen wordt.

Voor mij hoeft de nota van 2003 niet bijgesteld te worden. Ik vond en vind haar nog steeds evenwichtig en ook in de huidige situatie toereikend. Ik ga er vanuit dat het Moderamen ook nu met een zelfde evenwichtige uitspraak komt, theologisch gefundeerd en niet naar de waan van de dag. Op mijn hoede ben ik wel. Het onweer kan losbarsten.

AP