BEYERS NAUDE TER GEDACHTENIS

We willen ds Beyers Naudé, die 7 september op 89-jarige leeftijd in Johannesburg overleed, in ons blad gedenken met een bijdrage van ds Buskes van 25 december 1965 uit In de Waagschaal, die Spijkerboer voor ons opviste uit de geschiedenis van ons blad. De titel van Buskes’ artikel uit de rubriek Terzijde is: ‘Het christelijk instituut van Zuidelijk Afrika’. Beyers Naudé was trouwens jarenlang abonnee van ons blad. Zo gedenken we hem ook als een der onzen en als lichtend voorbeeld.

(redactie)

Een paar maanden geleden is Ds. Beyers Naudé in Nederland geweest. Hij is ook bij mij op bezoek geweest en heeft mij veel verteld over wat er op het ogenblik in Zuid-Afrika gaande is.

Tot voor korte tijd was Beyers Naudé predikant van de Nederduits Gereformeerde Kerk. Hij werd directeur van het Christelijk Instituut van Zuidelijk Afrika, een multiraciale organisatie, welke de eenheid der christenen in Zuid-Afrika wil bevorderen en daarom de gescheidenheid der rassen niet accepteert. Het Instituut heeft een maandblad ‘Pro Veritate’. Ds. Beyers Naudé is de hoofdredacteur. Vanwege zijn directeurschap en zijn redacteurschap heeft hij zijn predikantschap verspeeld. Op een fanatieke wijze wordt het Instituut bestreden en de grofste beledigingen worden Beyers Naudé en zijn geestverwanten naar het hoofd geslingerd. In Nederland kunnen wij er ons geen voorstelling van maken wat deze mannen vanwege hun overtuiging wordt aangedaan. Het is onvoorstelbaar. En dat uitsluitend, omdat zij het niet langer opbrengen, de rassenpolitiek van Verwoerd bij te valllen.

In Zuid-Afrika zijn drie miljoen zwarten lid van de kerken, die in officiële verbinding staan met de blanke kerken. Maar vier miljoen zwarten behoren tot de 3000 onafhankelijke Bantoekerken, die sedert het einde van de vorige eeuw in Zuid-Afrika zijn ontstaan. In al die Bantoekerken leeft een sterk wantrouwen ten opzichte van de witman. Dat is niet zo onbegrijpelijk. Bantoe’s zeggen vaak: de kerk van de blanke is het graf van de zwarte.

En nu zijn er zwarten, 50 Bantoekerken vertegenwoordigend, tot Ds. Beyers Naudé gekomen met een verzoek om hulp. Iemand zei: toen ze zagen, dat deze blanke dominee met zijn Instituut de demarcatielijn tussen blank en zwart niet erkent, deden ze van hun kant een poging om het verloren contact met de blanken te herstellen! Op twee vergaderingen in januari en juni van dit jaar gehouden, stelden 50 afgevaardigden een resolutie op. Wij geven enkele citaten:

‘Wij leiders van de separatistische afrikaanse kerken, spreken uit, dat wij elkaar moeten leren liefhebben als broeders in Christus, ongeacht kleur, ras en geloof, en dat wij deel moeten hebben aan zijn lijden aan het kruis, samen met christenen uit andere volken.

Wij stellen een volledig vertrouwen in het Christelijk Instituut en wij nodigen Ds. Beyers Naudé uit, ons te helpen in de moeilijkheden bij de kerkopbouw.

Wij verklaren ervan overtuigd te zijn, dat alle christenen in Afrika moeten gehoorzamen aan de roeping, om de gekruisigde en opgestane Christus te prediken, die de scheidsmuur tussen de rassen heeft teniet gedaan en daarom moeten de grote kerken ons niet beschouwen als inferieure schepselen in de wijngaard van de Heer.

Wij hopen, dat de beweging, die nu ontstaan is, zal worden beschouwd als een brug tussen christenen van alle rassen in de samenleving der volken’.

Zo werd de Raad van onafhankelijke Bantoekerken opgericht. De bedoeling is zoveel mogelijk Bantoekerken in de beweging te betrekken.

En nu wil het Christelijk Instituut deze Bantoekerken steunen bij hun kerkopbouw: door bijbelcorrespondentiecursussen, door herhalingscursussen voor dienstdoende predikanten, door de oprichting van een theologische school en door studiekringen. Het verzet tegen het Instituut is fel. Men beseft, dat deze actie tegen de gewone gang van zaken ingaat. Men noemt deze actie kerkverwoestend en onvaderlandslievend, een ondermijning van de rassenpolitiek van Zuid-Afrika en een dolkstoot in de rug van Verwoerd. Wat Ds. Beyers Naudé te horen krijgt is niet mooi meer.

Eén ding staat vast: het werk van het Instituut zou wel eens één van de belangrijkste ontwikkelingen in Zuid-Afrika kunnen opleveren. Daarom moet het Instituut geholpen worden.

Dit is nu inderdaad positief werk. Hier wordt een brug gebouwd tussen de christenen van de verschillende rassen. Of die bruggenbouw slagen zal, hangt mede af van de steun, die het Instituut vanuit Nederland ontvangt.

Prof Verkuyl, de professor van de Vrije Universiteit en de zendingsman, die zo dapper op zijn post is gebleven tijdens ons conflict in Indonesië, de leerling van Prof Kraemer, is een financiële actie begonnen. Ik waag het er op, een beroep te doen op de lezers van In de Waagschaal. Wij mogen Ds. Beyers Naudé niet de kastanjes uit het vuur laten halen zonder hem moreel en financieel te steunen. Hij heeft er alles voor op het spel gezet. Laten wij er ook iets voor over hebben.

(Buskes besluit dan zijn Terzijde door zijn gironummer beschikbaar te stellen voor giften, die hij belooft aan Prof. Verkuyl te zullen doorsturen en te verantwoorden).