Europa

logo-idW-oud

EUROPA

Wie het voorrecht had een klassieke opleiding te mogen volgen heeft altijd wat vrolijke moeite met de naam van ons werelddeel. De Grieken hadden ooit goden in de gedaante van dieren. De stier Zeus heeft als eigenschap dat hij zeer wijd brult, gezegd EURU-OPA. De koe Hera heeft als eigenschap dat zij koeienogen heeft, gezegd BO-OPIS. De goden krijgen mensengedaante, maar hun bestiale eigenschappen blijven bestaan, vooral die van de stier. Zo heet Zeus nog immer: EURUOPA. Het werd om duistere reden tot EUROPA.

De goden van de Grieken zijn al 2500 jaar steendood. Rond het jaar 500 v Chr stopt het bouwen van tempels. Maar de naam van de stier blijkt een langer leven te hebben.

Het lijkt in onze dagen wel of de politici lopen te leuren met de stier die zij (hoe slim) van zijn oerkracht hebben ontdaan, en nu als een makke os rondleiden. En hij heet: jawel, Europa. En de politici zeggen: deze os bestaat geheel uit biefstukken. De mensen twijfelen: Er zullen toch ook wel gedeelten zijn die entrecôte heten, om van de riblappen maar te zwijgen. De biefstukken zijn voor de meest slimme landen van wie deze os Europa aanvaarden. Zij die onderaan staan moeten het doen met de oren en poten, gezegd ossobucco. In delen van Frankrijk waar mensen noodgedwongen orgaanvlees eten kent men zelfs dat deel van het darmkanaal dat heet: tripe à la mode de Caen.

In 1532 verschijnt, vijf jaar na de dood van de schrijver Niccolo Machiavelli, in druk: IL PRINCIPE. Het boek beschrijft niet hoe heersers zich moeten gedragen, maar hoe ze zich in de praktijk gedragen. Het is bar en boos wat het scherpe oog van Machiavelli mededeelt aan zijn scherpe pen. Het stond ooit op de index van het Vaticaan. Napoleon en Stalin waren de meest fervente lezers. Ons treft uit het boek vooral hoofdstuk 18: Quomodo fides a principibus sit servanda, in plain Dutch: in hoeverre heersers zich aan hun woord moeten houden.

Machiavelli zegt vlakaf: daar kan een heerser niet aan beginnen. De omstandigheden zijn aan veranderingen onderhevig. Bovendien heeft heersen te maken met verstand en geweld. Daarom lieten de Grieken in de grijze oudheid hun kinderen van koninklijke bloede opvoeden door Centauren, van wie Chriron de beroemdste was. Het menselijke deel leerde verstand en logica, manieren en godsdienst. Maar het dierlijke deel bracht hen dierlijk geweld en list bij. Twee dieren dienen als voorbeeld: de leeuw en de vos. De leeuw kan zich niet bevrijden uit een strik. De vos kan geen wolven verjagen. Men moet beurtelings leeuw en vos zijn. Zij die alleen maar vos of alleen maar leeuw zijn zullen ten onder gaan. Het is de combinatie die tot succes leidt.

Machiavelli is in de 21ste eeuw wijd en zijd bekend in alle lagen van de bevolking. De mensen zien haarscherp hoe de vos en de leeuw leuren met de os. Is het een wonder dat ze zeggen ‘NON’ ‘NON’ ‘NEEN’ ‘NEEN’.

C.Balk